शब्दार्थ

Adenosine receptors =  डिएनए र आरएनए निर्माण हुने चार ब्लकमध्ये एक एडिनोसिन हो । एडिनोसिनको सन्देश ग्रहण गर्ने गाँठो वा बिन्दुलाई डिनोसिन रिसेप्टर भनिन्छ । जब एडिनोसिनहरू उक्त रिसेप्टरहरूमा जोल्टिन पुग्छन्, तब स्नायुका गतिविधिहरू सुस्त हुन्छन् र हामीलाई निन्द्रा लाग्छ।

 

Adrenal Gland =  मृगौले ग्रन्थी । यो ग्रन्थी मृगौलाको टुप्पामा टोपी लगाएजस्तै बसेको हुन्छ । यो हाम्रो शरीरमा हर्मोन उत्पादन गर्ने एक मुख्य ग्रन्थी हो ।

 

Adrenaline  =  अड्रिनल ग्रन्थीबाट निस्कने स्राव

 

Alzheimer =  दिमागका तन्तुहरू छिया छिया हुँदै सानो भएर जानको कारण हुने एक प्रकारको मस्तिष्कसम्बन्धी रोग । यस रोगमा मानिस विस्तारै विस्तारै विसर्ने हुँदै जान्छ र उसको बौद्धिक क्षमतामा समेत ह्रास आउन थाल्छ ।

 

Amino Acids =  प्रोटिनको संरचनाका स–साना इकाईहरू

 

Amino tryptophan =   एक प्रकारको एमिनो एसिड

 

Anandamide (आनन्द - माइड) =   हाम्रो शरीररले शरीर भित्र नै उत्पादन गर्ने इन्डोक्यानाबिनोइड जसले मानिसको दर्द नाश गर्ने, खुशी र मानसिक रूपमा स्वस्थ्य रहेको अनुभूति पैदा गर्छ ।

 

Anxiety =  डर

 

Arachidonic acid =  एराकिडोनिक एसिड

Avalanche =  हिमपहिरो

 

bravo delta =  सम्पूर्ण रूपमा ल्वात्त छिर्नु

 

Caffeine = चिया, कफी र कोकस्ता खाद्य–पेयहरूमा पाइने केन्द्रीय स्नायु प्रणालीलाई उत्तेजित पारिदिनिे रासायनिक तत्व ।

 

Cannabinoid or Endocannabinoid System = स्नायु प्रणालीको लगभग सर्वव्यापी र सर्वाधिक शक्तिशाली प्रणाली ।

Cannabinoid Receptors =  इन्डोक्यानाबिनोईड वा क्यानाबिनोईडको सन्देश ग्रहण गर्ने गाँठो वा बिन्दु

 

Cannabinoids = गाँजाको सार तत्वमा रहेका यौगिकहरूसँग सम्बन्धित वा निकट रहेका यौगिक अर्थात् रसायनहरूको समूह ।

 

Cartilage = कुरकुरे हाड

 

CBD =  गाँजाको नसा नदिने औषधीय पार्वती तत्व

 

Cerebral Mood = अचाक्ली आनन्दको अनुभूति

 

Cholesterol = कोलेस्ट्रोल

 

Clitoris: संभोगको बेला नारीलाई चरम आनन्दको अनुभूति दिने योनिमा रहेको भगांकुर वा भगनासा ।

 

Cortisol =  शरीरको प्रकृति निर्मित अलार्म प्रणालीको रूपमा रहेको मुख्य तनाव पैदा गर्ने एड्रेनल हार्मोन

 

Decarboxylase Enzyme = डिकार्बोक्सिलेज इन्जाइम

 

Delta 9 tetrahydrocannabinol= दिमागी अवस्था परिवर्तन गरिदिने गुण बोकेको गाँजाको मुख्य क्यानाबिनोइड अणुरुपी औषधीय रसायन

 

Depression = चिन्ता

 

Disorders = विकारहरू

 

Dopamine = एक प्रकारको न्यूरोट्रान्समिटर जसले हामीलाई ‘आहा’ को अनुभूति गराउँछ ।

 

Eicosanoids Harmone = चिल्लोबाट बन्ने हार्मोन जसले रक्तवाहीका नलीहरू फुलाएर दर्द तथा ज्वरो घटाई निन्द्रा लगाउने, आनन्द दिने गर्दछ । शङ्कास्पद सङ्क्रमणको स्थितिमा भने रक्त नलीहरूलाई खुम्च्याएर दर्दको सूचनामार्फत् रोग प्रतिरोधी संयन्त्रलाई सचेत पारी सम्भावित खतराको खबर सम्प्रेषण गरिदिन्छ ।

 

Emotion = उत्तेजना

 

Epinephrine = इपीनेफरिन

 

Erectile dysfunction = लिंग उत्तेजित हुन नसक्ने अवस्था

 

Estrogen  = महिला प्रजनन प्रणालीमा रहेको यौन विशेषताहरूको विकास, नियमन गर्ने तथा यौन कार्यमा सहजता दिलाउने रस तत्व पैदा गर्न सहजीकरण गर्ने एक यौन हर्मोन ।

 

Ethanol = इथाइल अल्कोहल, रक्सी

 

Formulation = औषधीय सामग्रीको मात्रा

 

Hallucinations = दिमागी अवस्था जहाँ हुँदै नभएको कुरा देखिन्छ वा सुनिन्छ वा गन्धको अनुभूति हुन्छ वा स्वाद लिइन्छ वा अन्य केही महसुस भएको भ्रम पर्दछ जुन यथार्थमा भएको हुँदैन ।

 

Insulin = इन्सुलिन

 

L-DOPA =  प्रोटिनको इन्जाइम बन्ने तत्व

 

Leukotrienes = एलर्जी वा एलर्जीको सम्पर्कमा आउँदा शरीरले पैदा गर्ने चिल्लो निर्मित दर्द प्रदायक प्राकृतिक रसायन ।

Linoleic Acids = लिनोलिक एसिड

 

Lipid = चिल्लो

 

Liver Cirrhosis = कलेजोको तन्दुरुस्त तन्तुहरू दागी तन्तुहरूमार्फत् प्रतिस्थापन भएर कलेजोलाई स्थायी रूपमा क्षतिग्रस्त बनाउने रोग ।

 

Lubricant = चिप्लो तरल वा तेलीय वा जेल पदार्थ

 

Margin of Exposure = जोखिमको हद

 

Marijuana = गाँजा

 

Melatonin Hormone = मानिसमा निन्द्रा लाग्ने र ब्युँझिने समय तालिका निर्धारण गर्ने हार्मोन । :भतबदयष्तिभ स् खाना पच्ने प्रक्रियामा पैदा हुने समान्यताय साना अणुहरूको रुपको मध्यवर्ती वा अन्तिम उत्पादन वा सार तत्व ।

 

Mood disorder = भावनात्मक अवस्थामा आउने विकृति

 

Multiple Sclerosis = मस्तिष्क र मेरुदण्डलाई असर गर्ने रोग

 

Narcotics Department = प्राय: लागू औषध नियन्त्रण ब्युरोलाई जनाउने लागू औषध विभाग

 

Nature Science Newspaper = नेचर साइन्स नामक पत्रिका

 

Neuron = स्नायु कोशिका

 

Neurotransmitter = स्नायु वा न्युरोनद्वारा सूचनना सम्प्रेषण्का लागि उत्पादन गरिएको रसायन वा सूचना बोक्ने अणु ।

 

Neurotransmitters = शरीरको कोषिका र स्नायु तन्तुहरूबीच सूचना आदान प्रदान गर्ने सन्देशवाहक रासायनकि पदार्थहरू ।

 

Newsweek = न्युजवीक नामक अंग्रेजी पत्रिका

 

Nicotine = सुर्ती वा तमाखु आदिमा पाइने निकोटिन नामक पटक पटक सेवन गर्ने लत लगाउने तथा मानसिक चिन्ता र उत्तेजना दुवै विकास गर्ने रासायनिक यौगिक वा पदार्थ ।

 

Nitric oxide = एक रङ्गविहीन हावारुपी यौगिक वा रासायनिक पदार्थ जसले रक्त नलीहरूलाई फराकिलो बनाउँछ र निश्चित हर्मोनहरूको उत्पादनलाई उत्तेजित गर्दछ ।

 

Noradrenaline = नोरएड्रिनालिन

 

Norepinephrine = नोरिइपिनेफरिन

 

Nostrils = नाकको प्वाल

 

Pancreas = प्यान्क्रियाज वा अग्नासय

 

Peptide hormones = प्रोटिन निर्मित हार्मोन

 

Phenyl hydroxylase = एक प्रकारको इन्जाइम

 

Phenylalanine = शरीरले प्रोटिन तथा सूचना आदान प्रदान गर्ने अणुहरू उत्पादन गर्न प्रयोग गर्ने अत्यावश्यक वर्गको अमिनो एसिड वा खानाको सारतत्व ।

 

Phospholipids = अणुमा फस्फेट समूह जोडिएको चिल्लो पदार्थ जस्तै लेसिथिन

 

Physical Sensation = भौतिक अनुभूति

 

Pineal Gland = आत्माको आसन वा तेस्रो नेत्र

 

Preservative = थोरै मात्रामा संरक्षकको रूपमा राखिने खानामा हाल्न स्वीकृतिप्राप्त विषादी वा रसायन ।

 

Psychoactive = एक पदार्थ जसले मस्तिष्कले काम गर्ने तरिकालाई असर गर्छ र मुड, जागरूकता, विचार, भावना, वा व्यवहारमा परिवर्तन ल्याउँछ ।

 

Psychoactive Chemicals = मनोवैज्ञानिक अवस्था परिवर्तन गरिदिने रसायनहरू ।

 

Serotonin = मानिसको मुड स्वस्थ रहेको अनुभूति र खुसीपनलाई स्थिर बनाउने मुख्य हर्मोन ।

 

Steroid Hormone = मूलत: मानव निर्मित रसायनबाट बनेको हर्मोनलेजस्तै दर्दनाशक काम गर्ने औषधी वा ड्रग

 

Supplements = पूरक आहार

 

Synthetic Drug  = रासायनिक प्रक्रियाबाट तयार भएको औषधी ।

 

Testosterone =   पुरुषहरूको प्राथमिक स्टेरोइड यौन हार्मोन निर्माण गर्ने हर्मोन जसले पुरुषहरूमा कामवासना उत्पन्न गर्ने, हड्डीलाई गहकिलो पार्ने, बोसोको समानुपातिक वितरण गर्ने, मांसपेशीमा मासु र बलको निर्माण गर्ने तथा रातो रक्त कोशिका, वीर्य र शुक्रकीटको आवश्यकता अनुसार उत्पादन र आपूर्ति गर्न भूमिका खेल्दछ ।

 

Tetrahydrocannabinol (THC) = गाँजाको नसा िदिने औषधीय शिव तत्व

 

Toxicity = विषक्तता

 

Toxicological Threshold = विषाक्तता वा जोखिमविहीनताको मात्रा

 

Tryptophan hydroxylase = एक प्रकारको इन्जाइम

 

Tyrosine = प्रोटिनको इन्जाइम बन्ने तत्व

Vaginal suppositories = योनिमा घुसाइने नरम चिज जुन शरीरको तापक्रमको न्यानोमा योनि भित्र तरल अवस्थामा बस्दछ र सुख्खा योनिलाई घर्षण आदि असर बाट रोक्छ।  तथा अन्य अपेक्षित आराम प्रदान गर्दछ ।

 

Vasopressin = पिसाब धेरै लगाउने र रक्तचाप बढाउने एक पिट्युटरी हर्मोन र

 

Withdrawal syndrome = लागु पदार्थसँग शारीरिक निर्भरता विकसित भएका व्यक्तिहरू लागु पदार्थ सेवनबाट विच्छेदन हुने क्रममा देखिने लक्षण ।

 

---